Ngu Thabisani Dube
UMinistry owe Primary le Secondary Education ubone ukuthuthuka okukhulu kwezinga lokuphasa lika Grade 7, okuyibufakazi bokuzibophezela kwabo ekunikeni imfundo esezingeni kubo bonke.
Izinga lokuphasa likaGrade 7 lika 2024 limi kumaphesenti angu 49.01, ukwenyuka okuphawulekayo kusukela kumaphesenti angu 45.57 ngomnyaka odlule.
“Lokhu kuyimpumelelo ephawulekayo ekhombisa ukusebenza kanzima lokuzinikela kwabafundi bethu, ababalisi, lomphakathi wonke wezemfundo,” kutsho uTaungana Ndoro, okhulumela umnyango wezemfundo.
UNdoro uthi lo mphumela omuhle ubangelwa yindlela ezinengi ezenziwe ngumnyango wezemfundo ngomnyaka odlule. “Sitshale imali enkulu ekuthuthukiseni izinhlelo zokuqeqetsha ababalisi, ukuqinisekisa ukuthi ababalisi bethu bahlome ngamasu lezinsiza zokufundisa ezintsha,” echaza. “Lokhu, kwenziwe ngokuguqula icurriculum yakudala, entsha ihlomisa abantwana ubudlelwano lokukhulumisana lababalisi okwenza abantwana baphumelele.”
Umnyango wezemfundo uphinde wabeka phambili ukwabiwa kwezinsiza zemfundo, ikakhulukazi ezikolweni ezingaphansi kwezinsiza.
“Saqaphela ukuthi ukufinyelela ezincwadini zokufunda, izinsiza zokufundisa, lezinye izinto ezibalulekile kwakuyinselelo enkulu kwezinye izindawo. Ngokuhambisa imali enengi maqondana lalezi zikolo, sikwazile ukulinganisa indawo yokudlala lokuhlinzeka abafundi izikhali abazidingayo ukuze baphumelele.”
Ngasohlangothini wale mizamo, umnyango wezemfundo wagcizelela kakhulu ukusebenza ndawonye lomphakathi, ukubambisana labazali kanye lababambiqhaza bendawo.
“Sikholelwa ngokuqinile ukuthi imfundo ingumthwalo wokwabelana, futhi ngokusebenzisana kakhulu lemiphakathi esiyikhonzayo, singadala indawo yokufunda esekelayo njalo enikeza abafundi bethu amandla okufinyelela emandleni abo ngokugcweleyo,” kuchaza uNdoro.
Kodwa ke umnyango wezemfundo uyavuma ukuthi kusesekhona umsebenzi okumele wenziwe, ikakhulukazi ekubhekaneni lezinselelo ezibhekane lezikolo ezingenzi kahle.
“Sisebenzise izinhlelo zokweseka ezihlosiwe, sigxile ekufundeni, ukubhala, ukubala, kanye lezinhlelo zokweluleka ezihlanganisa ababalisi abalolwazi lalabo abadinga ukuqondiswa. Ngaphezu kwalokho, senza ukuhlolwa njalo ukuhlonza izikolo ezidinga usizo olwengeziwe, okusivumela ukuba silungise ukungenelela kwethu ngokufanele,” kwengeza uNdoro.
Uma ebheka phambili, uthe umnyango ulohlelo olubanzi lokugcina lokuthuthukisa ngokwengeziwe izinga lokuphasa. “Ukuhlela kwethu amasu isikhathi eside kuhilela ukuthatha izinqumo okuqhutshwa idatha, ukutshalwa kwezimali okuqhubekayo kwezobuchwephetshe, kanye lokuzibophezela okuqinile ekusebenzeni ndawonye lomphakathi lababambiqhaza.”
Umnyango wezemfundo uleqiniso lokuthi ngokwakha phezu kwentuthuko eyenziwe, yonke ingane eZimbabwe izathola imfundo esezingeni lomhlaba ngokuqina njalo ngokuzimisela kwabo bonke abathintekayo.
“Ngokubambisana, sibumba ikusasa eliqhakazile elizweni lethu, umfundi oyedwa ngesikhathi,” kutsho uNdoro.
New Ziana