More
    HomeProvincial NewspapersMyeelwe yabachikayintu banjila mumuzundano wansaluuzyo zya2023 uli aansi

    Myeelwe yabachikayintu banjila mumuzundano wansaluuzyo zya2023 uli aansi

    Published on

    spot_img

    Myeelwe yabachikayintu banjide munsaluuzyo zyamwaaka wa2023 zili aansi naa kakulangwa eeyo
    ya2018, kabunga kaWomen Coalition of Zimbabwe (WCOZ) kakaamba oobo.

    Locadia Mavhudzi, mweendelezi waWCOZ muMidlands, chiindi kawambuula kumuswaangano
    waKabunga kaBasimutolatwaambo baZimbabwe Kaatala aKwaaba Milumbe yaNsaluuzyo Kubotu
    wakati nikuba kuti chisi chili amilawu iisumpukide iigwasya bachikayintu kunjila kunsaluuzyo,
    bachikayintu tabalikwiimininwa zinywisya maanzi pe kunsaluuzyo zyapalyamenti alimwi
    azyamakkansili.

    Nikuba kuti bachikayintu mweelo wabo usika kumakkumi musanu atubili kuzwa kumwaanda (52%)
    wabantu bamuchisi, Mavhudzi wakati myeelwe yabachikayintu kunsaluuzyo ziza itondeezyo chiimo
    chisyalilide.

    “Kunyina mukayintu naba womwe uunjide kumuzundano wachuuno chipati muchisi, mweelo waansi
    loko kumyeelwe yabane (4) bakanjide mu2018.

    “Kubikka aamwi, bachikayintu makumi musanu amakumi obile (70) mbabo luzutu bakanjila
    kunsaluuzyo zyamuzundano wazyuuno zyakuba kuNga’nda yaBayiminini, alimwi ooyu mweelo
    wakkumi akamwi kuzwa kumwaanda (11%) kumyeelwe yabaabo bali 637 bayanda zyuuno.

    Munsaluuzyo zya2018, bachikayintu bakali amweelo wa14.4% wabantu 1648 bakanjide
    kumuzundano wazyuuno zyakunjila kuNg’anda yaBayiminini.

    “Kunsaluuzyo zyamakkansila, 665 bachikayintu banozundana alimwi baalumi bali 3940. Kubika
    aamwi, mweelo wakumi atune kuzwa kumwaanda (14%) yabaabo batanozundane mbachikayintu
    naa kwalangwa kumweelo wakumi amusanu atubili kuzwa kumwaanda (17%) kunsaluuzyo yakiinda,”
    Mavhudzi wakaamba oobo.

    Wakiinkilila nembo akuti tubunga twabuleli bwanyika twakalembya bachikayintu bali 1 336
    balikuyanda kunjila muzyuuno zyamweelo wamakkumi otatwe kuzwa kumwaanda (30%) kuzyuuno
    zyipegwa kabunga kalamyeelwy waajulu kubusena oobo kumuzundano wansaluuzyo.

    “Nzila yazyuuno zyeendelena amyeelwe yajanwa aakabunga kazyabuleli bwanyika injizya
    bachikayintu bali 561 kuzyuuno zyamakkansili alimwi mweelo wamakkumi obile atutatu (23%)
    wazyuuno zili 1 570 ziliwo,” wakaamba oobo Mweendelezi waWCOZ muMidlands.

    Mavhudzi wakati bachikayintu banjila kumizundundano yansaluuzyo kanji kanji baswaanana
    abuyumuyumu bwakujwatwa oobi, kuyoosegwa alimwi akusaluulwa alimwi eezi zipa kuti biimine
    kule.

    Wakati masena amwaya milumbe walo akonzya kuba masena aajata oobi bachikayintu kulizyabuleli
    bwanyika, kuyungizya kusampawula bachikayintu alimwi kaatacheesyi kujatwa oobi, kubejekezegwa
    akuyoosegwa.

    Mavhudzi wakasungwaazya basimutolatwaambo kuti balange oobotu makani abachikayintu
    abaalumi chiindi nibabweza twaambo twansaluuzyo alimwi akweezya kusongola penzi
    lyakuteelanisigwa kwabachikayintu abaalumi kunsaluuzyo chiindi chakumwaya milumbe
    yansaluuzyo.

    Simupupululatwaambo waSunday News Limukani Ncube, wakali uumwi wabakali kuyiisya wakati
    basimutolatwaambo beelede kupa ijwi lyabulemo kutubunga twabantu bvache tukozyenie
    abachikayintu abantu balema.

    Ncube wakasungwaazya basimutolatwaambo kuti baleke kunjila aamyoyo kumakani azyabuleli
    bwanyika mbukunga balakonzya kubikwa kulubazu lumwi abasijendengano lyazyabuleli bwanyika.

    Mulumbe ooyu wakasandwidwa kuChiTonga aMidlands State University National Language Institute.

    Latest articles

    Nearly 800 businesses registered during reserved sector blitz

    Harare, (New Ziana) – Nearly 800 businesses in six provinces in the country were...

    Zimbabwe grid expects over 600MW additional power

    Harare, (New Ziana) – Zimbabwe expects over 600MW of additional power to its grid...

    Illegal forex dealer shot, loses cash

    Bulawayo, (New Ziana) – A 30-year-old illegal forex dealer was shot in the stomach...

    Farmers seek end to exploitation by abattoirs

    Bulawayo,  (New Ziana) - Livestock farmers are calling for urgent policy interventions to abolish...

    More like this

    Nearly 800 businesses registered during reserved sector blitz

    Harare, (New Ziana) – Nearly 800 businesses in six provinces in the country were...

    Zimbabwe grid expects over 600MW additional power

    Harare, (New Ziana) – Zimbabwe expects over 600MW of additional power to its grid...

    Illegal forex dealer shot, loses cash

    Bulawayo, (New Ziana) – A 30-year-old illegal forex dealer was shot in the stomach...